กรมหม่อนไหม คืออะไร? พร้อมประวัติและพันธกิจของ #กรมหม่อนไหม

กรมหม่อนไหม คืออะไร?

กรมหม่อนไหม เป็นส่วนราชการระดับกรม ในสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2552 เพื่อการอนุรักษ์ส่งเสริมการวิจัย และพัฒนาในเรื่องของหม่อนไหม

ติดต่อกรมหม่อนไหม

ที่อยู่ : 2175 ถนนพหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900

โทรศัพท์ 02-5587924-26, 1275 โทรสาร 02-5587927

ลิงค์หน่วยงาน : http://qsds.go.th

อีเมลติดต่อ : qsds@qsds.go.th

ประวัติกรมหม่อนไหม

พ.ศ. ๒๔๔๖ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งกรมช่างไหม สังกัดกระทรวงเกษตราธิการ เมื่อวันที่ ๓๐ กันยายน ด้วยพระราชประสงค์ให้ทำหน้าที่เผยแพร่ความรู้วิชาการ และวิทยาศาสตร์ด้านไหม และสร้างผู้รู้ ผู้ชำนาญชาวไทย ทรงไว้วางพระราชหฤทัยให้ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอพระองค์เจ้าเพ็ญพัฒนพงษ์ (กรมหมื่นพิไชยมหินทโรดม) พระราชโอรส เป็นอธิบดีกรมช่างไหมพระองค์แรก กิจการพัฒนาหม่อนไหมจึงเจริญรุดหน้าขึ้นอีกลำดับหนึ่ง ในเดือนพฤศจิกายนพุทธศักราชเดียวกัน โรงเรียนสอนการทำไหมแห่งแรกโดยคนไทยจึงถือกำเนิดขึ้นในพระราชวังดุสิต และขยายสู่ปทุมวันเป็นโรงเรียนช่างไหม ซึ่งพัฒนาเป็นมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ในเวลาต่อมา

พ.ศ. ๒๔๔๗ งานกรมช่างไหมได้ขยายสู่ผู้ปลูกหม่อนเลี้ยงไหมในภูมิภาค สาขากองช่างไหมเมืองนครราชสีมาจึงได้รับการจัดตั้ง เพื่อเป็นแหล่งบำรุงรักษาพันธุ์ไหมไทย มรดกแห่งแผ่นดินไทย และเพื่อส่งเสริมให้ราษฎรได้เรียนรู้การทำสวนหม่อนและเลี้ยงไหมแบบใหม่ พัฒนาการสาวไหมและทอผ้าให้มีคุณภาพดีขึ้น ขณะเดียวกันวิทยาการปรับปรุงพันธุ์ไหมลูกผสมที่ให้ผลผลิตสูงได้ดำเนินการควบคู่กันไปด้วย ณ กรมช่างไหม กรุงเทพฯ
ด้วยเหตุเสด็จสวรรคตแห่งองค์พระพุทธเจ้าหลวงและการสิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอพระองค์เจ้าเพ็ญพัฒนพงษ์ กอปรกับเกิดการแพร่กระจายของโรคระบาดในหนอนไหม ก่อความเสียหายอย่างใหญ่หลวง การปลูกหม่อนเลี้ยงไหมแบบใหม่เพื่อผลิตผ้าไหมจึงหยุดชะงักลง

พ.ศ. ๒๔๗๙ หลวงสุวรรณวาจกกสิกิจ อธิบดีกรมเกษตรและการประมง จัดตั้งโรงสาวไหมขึ้นที่สถานีส่งเสริมการเลี้ยงไหมจังหวัดนครราชสีมา และมีการพัฒนางานด้านหม่อนไหมเป็นลำดับ

พ.ศ. ๒๔๘๑ จัดตั้งสถานีส่งเสริมการเลี้ยงไหมที่ปากช่อง ห้วยแก้วและพุทไธสง สังกัดกองพืชพันธุ์ กรมกสิกรรม

พ.ศ. ๒๕๐๑ จัดตั้งสถานีส่งเสริมการเลี้ยงไหมขึ้นอีก ๒ แห่งที่จังหวัดร้อยเอ็ด และที่จังหวัดอุบลราชธานี

พ.ศ. ๒๕๑๒ ดำเนินงานทดลองเลี้ยงไหม การผลิตไข่ไหมคุณภาพดีปราศจากโรค พัฒนาการวิจัยส่งเสริมการปลูกหม่อนเลี้ยงไหม ทำให้งานด้านหม่อนไหมเจริญรุ่งเรืองขึ้นเป็นลำดับตามศักยภาพของเกษตรกรภายใต้การดำเนินงานของสถาบันวิจัยหม่อนไหม กรมวิชาการเกษตร และกลุ่มส่งเสริมการผลิตหม่อนไหม กองส่งเสริมพืชพันธุ์ กรมส่งเสริมการเกษตร

พ.ศ.๒๕๔๗ คณะรัฐมนตรีมีมติให้จัดตั้งสถาบันหม่อนไหมแห่งชาติ สังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เมื่อวันที่ ๓ สิงหาคม และวันที่ ๓๑ สิงหาคม โดยรวมหน่วยงานที่ดำเนินงานด้านหม่อนไหม ๒ หน่วยเข้าด้วยกัน ได้แก่ สถาบันวิจัยหม่อนไหม กรมวิชาการเกษตร และกลุ่มส่งเสริมการผลิตหม่อนไหม กองส่งเสริมพืชพันธุ์ กรมส่งเสริมการเกษตร

พ.ศ.๒๕๔๘ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๙ พระราชทานชื่อสถาบันว่า “สถาบันหม่อนไหมแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ” เมื่อวันที่ ๒๐ พฤษภาคม

พ.ศ.๒๕๔๘ ประกาศกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการสำนักงานปลัดกระทรวง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (ฉบับที่๒) เมื่อวันที่ ๑๑ สิงหาคม ในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๑๒๒ ตอนที่ ๖๕ ก หน้าที่ ๒๓ จัดตั้งสถาบันหม่อนไหมแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๙ ให้เป็นส่วนราชการในสำนักงานปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ทำหน้าที่เป็นหน่วยงานหลักในการดำเนินการสนองพระราชดำริ ด้านหม่อนไหม บริหารจัดการด้านหม่อนไหมให้เป็นไปอย่างมีระบบครบวงจร อนุรักษ์คุ้มครองพันธุ์หม่อนไหม โดยเฉพาะไหมพันธุ์ไทยพื้นบ้าน ที่อยู่คู่แผ่นดินไทยมาโดยตลอด ส่งเสริมพัฒนา และดูแลเกษตรกรผู้ปลูกหม่อนเลี้ยงไหม ให้เจริญรุดหน้าในการประกอบอาชีพการทำไหม ธำรงไว้คู่สังคมไทยตลอดไป ทั้งนี้ มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ ๑๒ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๘

พ.ศ.๒๕๕๐ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๙ ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณ เสด็จพระราชดำเนินทรงวางศิลาฤกษ์ อาคารที่ทำการสถาบันหม่อนไหมแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๙ บริเวณเกษตรกลางบางเขน เมื่อวันที่ ๒๒ ธันวาคม ๒๕๕๐

พ.ศ.๒๕๕๑ คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบในหลักการสมควรจะยกฐานะสถาบันหม่อนไหมแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๙ เป็น “กรมหม่อนไหม เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๙” เมื่อวันที่ ๕ สิงหาคม ๒๕๕๑

พ.ศ.๒๕๕๔ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๙ ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณ เสด็จพระราชดำเนินทรง เปิดอาคารที่ทำการกรมหม่อนไหม เมื่อวันที่ ๑๑ มีนาคม ๒๕๕๔

พันธกิจของกรมหม่อนไหม

อนุรักษ์และคุ้มครองพันธุกรรมหม่อนไหม และวัสดุย้อมสี และสืบสานวัฒนธรรมภูมิปัญญาเกี่ยวกับหม่อนไหม
วิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีด้านหม่อนไหมแบบครบวงจร
บริการวิชาการและปัจจัยการผลิตด้านหม่อนไหมที่มีคุณภาพ ได้มาตรฐาน
ส่งเสริม พัฒนาการผลิตและสร้างความเข้มแข็งให้เกษตรกรและผู้ประกอบการด้านหม่อนไหม
ส่งเสริมและพัฒนาการตลาดหม่อนไหม การตรวจสอบและรับรองมาตรฐานการผลิตและสินค้าหม่อนไหม
พัฒนาบุคลากรให้มีความรู้ความเชี่ยวชาญในภารกิจที่รับผิดชอบและเป็นองค์การแห่งความผาสุก
ดำเนินการเกี่ยวกับความร่วมมือกับต่างประเทศด้านหม่อนไหม

กรมหม่อนไหม คืออะไร? พร้อมประวัติและพันธกิจของ #กรมหม่อนไหม